بازی کردن والدین با کودکان

بازی کردن والدین با کودکان نه تنها یک فعالیت سرگرم‌کننده است، بلکه نقش بسیار مهمی در رشد و تکامل کودک دارد. این تعاملات بازیگوشانه فرصت‌های بی‌نظیری را برای یادگیری، رشد عاطفی، اجتماعی و شناختی کودک فراهم می‌کنند. در اینجا به برخی از جنبه‌های مهم بازی کردن والدین با کودکان می‌پردازیم:

بازی کردن با کودکان باعث چه فوایدی دارد ؟

1. تقویت دلبستگی و رابطه عاطفی:

ایجاد پیوند محکم: بازی کردن فرصتی برای والدین فراهم می‌کند تا با کودک خود ارتباط برقرار کنند، به او توجه نشان دهند و محبت خود را ابراز کنند. این تعاملات باعث ایجاد یک پیوند عاطفی قوی و ایمن بین والدین و کودک می‌شود.
احساس امنیت و ارزشمندی: وقتی والدین وقت می‌گذارند و با کودک بازی می‌کنند، کودک احساس می‌کند که دوست داشتنی، ارزشمند و مهم است. این احساس امنیت عاطفی برای رشد سالم کودک بسیار ضروری است.
2. رشد اجتماعی:

یادگیری مهارت‌های اجتماعی: بازی کردن به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی مانند به اشتراک گذاشتن، همکاری، نوبت گرفتن، همدلی و حل تعارض را یاد بگیرد.
تعامل با دیگران: بازی کردن با والدین به کودک می‌آموزد که چگونه با دیگران تعامل داشته باشد، ارتباط برقرار کند و با آنها سازگار شود.
3. رشد شناختی:

تحریک ذهن: بازی کردن به تحریک ذهن کودک کمک می‌کند، خلاقیت و تخیل او را تقویت می‌کند و او را به فکر کردن و حل مسئله تشویق می‌کند.
یادگیری از طریق تجربه: بازی کردن فرصتی برای کودک فراهم می‌کند تا از طریق تجربه و دست‌ورزی، مفاهیم جدید را یاد بگیرد و درک خود را از جهان اطراف افزایش دهد.
تقویت حافظه و تمرکز: بازی کردن به تقویت حافظه، تمرکز و توجه کودک کمک می‌کند.
4. رشد جسمی:

فعالیت بدنی: بازی‌های فعال مانند دویدن، پریدن، توپ‌بازی و طناب‌بازی به کودک کمک می‌کند تا انرژی خود را تخلیه کند، عضلاتش را تقویت کند و مهارت‌های حرکتی خود را بهبود بخشد.
هماهنگی چشم و دست: بازی‌های دستی مانند نقاشی، ساختن با لگو، و خمیربازی به کودک کمک می‌کند تا هماهنگی بین چشم و دست خود را تقویت کند.
5. کاهش استرس و اضطراب:

ایجاد لحظات شاد و مفرح: بازی کردن یک راه عالی برای ایجاد لحظات شاد و مفرح برای کودک و والدین است. این لحظات شادی و خنده به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند.
تخلیه هیجانات: بازی کردن به کودک کمک می‌کند تا هیجانات خود را به طور سالم و مثبت ابراز کند.

بازی کردن والدین با کودکان

چگونه با کودکان بازی کنیم؟

حضور ذهن داشته باشید: وقتی با کودک بازی می‌کنید، سعی کنید تمام توجه خود را به او معطوف کنید و از تلفن همراه و سایر عوامل حواس‌پرتی دوری کنید.
به کودک اجازه دهید رهبری بازی را بر عهده بگیرد: به کودک اجازه دهید انتخاب کند که چه بازی‌ای انجام دهد و چگونه بازی کند. از ایده‌ها و خلاقیت‌های او استقبال کنید.
فعالانه شرکت کنید: با کودک خود بازی کنید، بخندید، و از لحظات با هم بودن لذت ببرید.
از بازی‌های متنوع استفاده کنید: انواع مختلف بازی‌ها را امتحان کنید، از بازی‌های تخیلی و ساختنی گرفته تا بازی‌های حرکتی و فکری.
صبر و حوصله داشته باشید: هر کودک با سرعت متفاوتی یاد می‌گیرد و پیشرفت می‌کند. صبور باشید و به کودک فرصت دهید تا مهارت‌های خود را توسعه دهد.
انواع بازی‌ها:

بازی‌های تخیلی: بازی‌های وانمودی، خاله بازی، ایفای نقش شخصیت‌های مختلف
بازی‌های حرکتی: دویدن، پریدن، توپ‌بازی، طناب‌بازی، رقص ، وسایل ورزشی پارکی
بازی‌های ساختنی: لگو، بلوک‌های ساختنی، خمیربازی
بازی‌های فکری: پازل، بازی‌های کارتی، شطرنج، حل معما
بازی‌های هنری: نقاشی، رنگ آمیزی، کاردستینکات مهم:

سن کودک را در نظر بگیرید: بازی‌هایی را انتخاب کنید که مناسب سن و توانایی‌های کودک باشد.
ایمنی را در نظر بگیرید: اطمینان حاصل کنید که بازی‌ها ایمن هستند و خطری برای کودک ندارند.
زمان مشخصی را برای بازی اختصاص دهید: سعی کنید هر روز زمان مشخصی را برای بازی کردن با کودک خود اختصاص دهید.
از بازی کردن لذت ببرید: مهمترین چیز این است که از بازی کردن با کودک خود لذت ببرید و لحظات خوشی را با هم سپری کنید.
بازی کردن والدین با کودکان سرمایه‌گذاری ارزشمندی در آینده آن‌هاست. این تعاملات بازیگوشانه، به رشد سالم و همه‌جانبه کودکان کمک می‌کند و پایه‌ای قوی برای یادگیری، رشد عاطفی، اجتماعی و شناختی آن‌ها فراهم می‌سازد.

بازی کردن والدین با کودکان

انواع بازی های که والدین میتوانند با کودکان انجام دهند

بسیار خب، بیایید نگاهی به انواع بازی‌هایی بیندازیم که والدین می‌توانند با کودکان خود انجام دهند. این بازی‌ها بر اساس دسته‌بندی‌های مختلفی مثل سن، نوع فعالیت و اهداف آموزشی دسته‌بندی شده‌اند:

1. بازی‌های حسی (مناسب برای نوزادان و کودکان نوپا):

بازی بافت‌ها: اجازه دهید کودک با مواد مختلف با بافت‌های متفاوت (مثل پارچه‌های نرم، اسفنج، کاغذ سمباده) بازی کند.
بازی با آب: بازی در حمام یا با یک تشت آب، به همراه اسباب‌بازی‌های شناور.
بازی با صداها: پخش موسیقی‌های مختلف، نواختن سازهای ساده یا ایجاد صدا با وسایل خانه.
بازی با نورها: استفاده از چراغ قوه یا نورهای رنگی برای جلب توجه کودک.
بازی با غذاها: اجازه دهید کودک با غذاهای نرم و بی‌خطر مثل ماست یا پوره میوه بازی کند.

2. بازی‌های حرکتی (مناسب برای کودکان نوپا و پیش‌دبستانی):

دالی موشه: یک بازی ساده برای تحریک توجه و خنده کودک.
مسابقه دو: مسابقه دویدن در فضای باز یا داخل خانه (با رعایت ایمنی).
پریدن: پریدن از روی موانع کوچک یا بازی با تشک‌های نرم.
رقص: گوش دادن به موسیقی و رقصیدن با کودک.
توپ بازی: پرتاب و گرفتن توپ، یا شوت کردن توپ.
بازی با طناب: طناب بازی ساده یا ایجاد الگوهای حرکتی با طناب.
بازی در پارک: استفاده از تاب، سرسره و سایر وسایل بازی در پارک و مجموعه بازی پلی اتیلنی
تقلید حرکات: والدین حرکاتی انجام می‌دهند و کودک آن‌ها را تقلید می‌کند.

3. بازی‌های ساختنی (مناسب برای کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی):

لگو: ساختن اشکال مختلف با لگو یا بلوک‌های ساختنی.
بلوک‌های چوبی: ساخت برج‌ها، خانه‌ها و سایر اشکال با بلوک‌های چوبی.
کاردستی: ساخت کاردستی با کاغذ، مقوا، چسب و قیچی.
خمیر بازی: ساخت اشکال و طرح‌های مختلف با خمیر بازی.
شن بازی: بازی با شن در حیاط یا پارک.
بازی با جعبه: ساختن تونل‌ها، خانه‌ها و وسایل بازی با جعبه‌های مقوایی.

4. بازی‌های تخیلی (مناسب برای کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی):

خاله بازی: ایفای نقش‌های مختلف مثل مادر، پدر، معلم، دکتر.
نمایش عروسکی: ساختن نمایش عروسکی با عروسک‌های پارچه‌ای یا انگشتی.
قصه گویی: خواندن قصه یا خلق قصه همراه با کودک.
بازی نقش‌ها: بازی کردن نقش شخصیت‌های مختلف مثل حیوانات، قهرمانان و …
بازی با وسایل خانگی: استفاده از وسایل خانگی مثل قابلمه، ملاقه، لباس‌ها برای ایجاد بازی‌های تخیلی.

5. بازی‌های فکری و آموزشی (مناسب برای کودکان دبستانی و بالاتر):

پازل: حل کردن پازل‌های مختلف.
بازی‌های کارتی: بازی با کارت‌های آموزشی یا بازی‌های سرگرم‌کننده.
شطرنج و تخته نرد: یادگیری و بازی شطرنج و تخته نرد.
بازی با کلمات: بازی‌هایی مثل اسم فامیل، بیست سوالی و …
بازی‌های ریاضی: بازی‌هایی که مفاهیم ریاضی را آموزش می‌دهند.
معما و چیستان: طرح معما و چیستان برای کودک.
بازی‌های رومیزی: بازی‌های گروهی مثل منچ، مار و پله و …

6. بازی‌های فضای باز (مناسب برای تمام سنین):

طبیعت گردی: پیاده‌روی در طبیعت، جمع‌آوری برگ‌ها و سنگ‌ها، تماشای حیوانات.
باغبانی: کاشت گل و گیاه با کودک.
دوچرخه سواری: دوچرخه سواری در پارک یا خیابان (با رعایت ایمنی).
بادبادک بازی: پرواز دادن بادبادک در فضای باز.
آب بازی: بازی با آب در حیاط یا پارک.
پیک نیک: رفتن به پیک نیک و بازی در طبیعت.
نکات مهم برای بازی با کودکان:

همبازی شوید: نه فقط تماشاگر، بلکه فعالانه در بازی شرکت کنید.
از ایده‌های کودک استقبال کنید: به کودک اجازه دهید خلاقیت خود را به کار بگیرد و بازی را هدایت کند.
ساده شروع کنید: نیازی به وسایل گران قیمت و پیچیده نیست، از وسایل ساده و در دسترس استفاده کنید.
ایمنی را در نظر بگیرید: اطمینان حاصل کنید که محیط بازی ایمن است و وسایل بازی خطری برای کودک ندارند.
با صبر و حوصله بازی کنید: هر کودک با سرعت خودش یاد می‌گیرد و رشد می‌کند.
لذت ببرید: مهمترین چیز این است که از لحظات با هم بودن و بازی کردن با کودک لذت ببرید.
این لیست فقط یک شروع است. شما می‌توانید با توجه به علایق و نیازهای کودک خود، بازی‌های خلاقانه و متنوع دیگری را نیز ابداع کنید. بازی کردن با کودکان نه تنها برای آن‌ها سرگرم‌کننده است، بلکه فرصتی ارزشمند برای یادگیری، رشد و تقویت رابطه عاطفی بین شما و فرزندتان است.

اگر کودکان بازی نکند چه آسیبی به آنها وارد میشود؟

بسیار خوب، این سوال بسیار مهمی است. بازی کردن برای کودکان صرفاً یک فعالیت سرگرم‌کننده نیست، بلکه یک نیاز اساسی برای رشد و تکامل سالم آن‌هاست. اگر کودکان به اندازه کافی بازی نکنند، ممکن است دچار آسیب‌های مختلفی در ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و شناختی شوند. در اینجا به برخی از این آسیب‌ها اشاره می‌کنم:

افسردگی در کودکان

آسیب های عدم بازی با کودکان :

1. آسیب‌های جسمی:

عدم رشد کافی مهارت‌های حرکتی: بازی‌های حرکتی به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت خود را توسعه دهند. کمبود بازی می‌تواند منجر به ضعف عضلات، عدم هماهنگی بین اعضای بدن و تاخیر در رشد حرکتی شود.
چاقی و مشکلات مرتبط: بازی کردن فعالیت بدنی است و کمبود آن می‌تواند منجر به کم‌تحرکی و افزایش وزن شود که خود زمینه‌ساز مشکلات سلامتی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی است.
ضعف سیستم ایمنی: بازی در فضای باز و تعامل با محیط، به تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک می‌کند. کمبود این نوع فعالیت‌ها می‌تواند کودکان را در برابر بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر کند.
اختلال در خواب: کودکان فعال معمولاً خواب بهتری دارند. کمبود فعالیت بدنی و بازی می‌تواند منجر به اختلال در خواب و بی‌قراری شود.

2. آسیب‌های روانی و عاطفی:

اضطراب و افسردگی: بازی به کودکان کمک می‌کند تا هیجانات خود را ابراز کنند، استرس را کاهش دهند و احساس شادی و رضایت را تجربه کنند. کمبود بازی می‌تواند منجر به افزایش اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات روانی شود.
کمبود اعتماد به نفس: بازی به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های خود را بشناسند، بر چالش‌ها غلبه کنند و احساس توانمندی داشته باشند. کمبود بازی می‌تواند باعث ایجاد احساس ناتوانی و کمبود اعتماد به نفس در آن‌ها شود.
مشکلات در تنظیم هیجانات: کودکان از طریق بازی کردن یاد می‌گیرند که چگونه هیجانات خود را کنترل کنند و با آن‌ها کنار بیایند. کمبود بازی می‌تواند منجر به مشکلات در تنظیم هیجانات و بروز رفتارهای نامناسب شود.
احساس تنهایی و انزوا: بازی کردن با دیگران به کودکان کمک می‌کند تا روابط اجتماعی برقرار کنند و احساس تعلق داشته باشند. کمبود بازی می‌تواند منجر به احساس تنهایی، انزوا و گوشه‌گیری شود.

3. آسیب‌های اجتماعی:

مشکلات در برقراری ارتباط با دیگران: بازی به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی مانند به اشتراک گذاشتن، همکاری، نوبت گرفتن و حل تعارض را یاد بگیرند. کمبود بازی می‌تواند باعث ایجاد مشکل در برقراری ارتباط با دیگران و سازگاری اجتماعی شود.
عدم توانایی در همدلی: بازی کردن به کودکان کمک می‌کند تا احساسات دیگران را درک کنند و با آن‌ها همدلی کنند. کمبود بازی می‌تواند منجر به عدم توانایی در همدلی و درک احساسات دیگران شود.
مشکلات در حل مسئله: بازی‌ها اغلب شامل چالش‌هایی هستند که کودکان باید برای حل آن‌ها تلاش کنند. کمبود بازی می‌تواند منجر به عدم توانایی در حل مسئله و مواجهه با مشکلات شود.

4. آسیب‌های شناختی:

عدم رشد کافی خلاقیت و تخیل: بازی‌های تخیلی به کودکان کمک می‌کنند تا خلاقیت و تخیل خود را توسعه دهند. کمبود این نوع بازی‌ها می‌تواند منجر به محدود شدن خلاقیت و تخیل آن‌ها شود.
مشکلات در یادگیری: بازی کردن به تحریک ذهن کودکان کمک می‌کند و پایه‌ای برای یادگیری مفاهیم جدید است. کمبود بازی می‌تواند منجر به مشکلات در یادگیری و پیشرفت تحصیلی شود.
عدم تقویت تمرکز و توجه: بازی‌ها اغلب نیازمند تمرکز و توجه هستند. کمبود بازی می‌تواند منجر به عدم تقویت تمرکز و توجه کودکان شود.
تاخیر در رشد زبانی: بازی کردن به ویژه بازی‌های تعاملی به تقویت مهارت‌های زبانی و ارتباطی کودکان کمک می‌کند. کمبود بازی می‌تواند منجر به تاخیر در رشد زبانی شود.

چه عواملی می‌توانند باعث کمبود بازی در کودکان شوند؟

سبک زندگی پرمشغله والدین: والدین ممکن است به دلیل مشغله کاری یا سایر تعهدات، وقت کافی برای بازی با کودکان خود نداشته باشند.
محیط‌های کم‌تحرک: زندگی در آپارتمان‌های کوچک، عدم دسترسی به فضای بازی مناسب و تمرکز بیش از حد بر روی فعالیت‌های نشسته (مثل تماشای تلویزیون یا بازی‌های کامپیوتری) می‌تواند منجر به کمبود بازی در کودکان شود.
فرهنگ‌های مبتنی بر عملکرد: در برخی فرهنگ‌ها، تاکید بیش از حد بر روی پیشرفت تحصیلی و عملکرد درسی باعث می‌شود که بازی به عنوان یک فعالیت کم‌اهمیت در نظر گرفته شود.
استفاده بیش از حد از وسایل الکترونیکی: استفاده بیش از حد از تلفن‌های همراه، تبلت‌ها و بازی‌های کامپیوتری می‌تواند جایگزین بازی‌های فعال و تعاملی شود و منجر به کمبود بازی در کودکان شود.

نتیجه‌گیری:

بازی کردن برای کودکان بسیار حیاتی است و کمبود آن می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی در ابعاد مختلف زندگی آن‌ها شود. والدین باید اهمیت بازی را درک کنند و فرصت‌های کافی برای بازی کردن کودکان فراهم کنند. همچنین، باید به کیفیت بازی نیز توجه کنند و مطمئن شوند که کودکان در بازی‌های فعال، تعاملی و خلاقانه شرکت می‌کنند.